Analiza kationów II grupy

Kationy II grupy możemy podzielić na dwie podgrupy. Do podgrupy IIA zaliczamy jony rtęci(II), ołowiu, miedzi(II), kadmu oraz bizmutu. Do podgrupy IIB zaliczamy z kolei jony arsenu(III), arsenu(V), antymonu(III), antymonu(V), cyny(II) i cyny(IV). Odczynnikiem grupowym AKT, czyli tioacetamid (CH₃CSNH₂) w środowisku kwasowym (HCl, pH ≅ 0,5). Podczas ogrzewania AKT hydrolizuje z wytworzeniem acetamidu i siarkowodoru:
CH₃CSNH₂ + H₂O ⇋ CH₃CONH₂ + H₂S↑
W dalszym etapie hydrolizy następuje przekształcenie acetamidu w octan amonu:
CH₃CONH₂ + H₂O ⇋ CH₃COO^– + NH₄⁺
W środowisku kwaśnym hydroliza AKT zachodzi już na zimno, lecz podwyższenie temperatury przyspiesza ten proces.

Reakcje charakterystyczne jonu Hg²⁺

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	Hg2+ + H2S → HgS↓ + 2H+ 3HgS + 12Cl– + 2NO3– + 8H+ → 3[HgCl4]2- + 3S↓ + 2NO↑ + 4H2O	Wytrąca sie czarny osad, który roztwarza się w wodzie królewskiej. Nie roztwarza się w HCl, H2SO4 ani w HNO3.
KI	Hg2+ + 2I– →HgI2↓ HgI2↓ + 2I– →[HgI4]2-	Wytrąca się łososiowoczerwony osad, który roztwarza się w nadmiarze odczynnika tworząc bezbarwny roztwór. W identyczny sposób jony rtęci(II) reagują z jonami cyjankowymi (CN–) oraz anionami rodankowymi (SCN–)
NaOH	Hg2+ + 2OH– → HgO↓ + H2O	Wytrąca się żółty osad rozpuszczalny w kwasach mineralnych.
NH3 · H2O	chlorek rtęci(II): Hg2+ + 2Cl– + 2NH3 · H2O → HgNH2Cl↓ + NH4+ + Cl– + 2H2O azotan(V) rtęci(II): 2Hg2+ + NO3– + 4NH3 · H2O → [Hg2ONH2]NO3↓ + 3NH4+ + 3H2O	Wytrącają się białe osady o zmiennym składzie w zależności od rodzaju soli rtęci(II).
K2CrO4	Hg2+ + CrO42- → HgCrO4↓	Wytrąca się czerwonobrunatny osad, który roztwarza się w kwasach.
SnCl2	2Hg2+ + Sn2+ + 8Cl– → Hg2Cl2↓ + [SnCl6]2- Hg2Cl2↓ + Sn2+ + 4Cl– → 2Hg↓ + [SnCl6]2-	Wytrąca się biały osad, który po czasie ciemnieje.

Reakcje charakterystyczne jonu Pb²⁺

Reakcje charakterystyczne jonu Cu²⁺

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	Cu2+ + H2S → CuS↓ + 2H+ 3CuS + 2NO3– + 8H+ → 3Cu2+ + 3S↓ + 2NO↑ + 4H2O	Wytrąca się czarny osad, który nie roztwarza się w rozcieńczonych kwasach mineralnych, lecz można roztworzyć go w gorącym kwasie azotowym(V). Powstaje wtedy niebieski roztwór, wytrąca się siarka i wydziela bezbarwny gaz brunatniejący na powietrzu.
NaOH	Cu2+ + 2OH– → Cu(OH)2↓ Cu(OH)2 → CuO↓ + H2O	Wytrąca się niebieski, galaretowaty osad, który po ogrzaniu ciemnieje.
NH3 · H2O	Cu2+ + 4NH3 · H2O → [Cu(NH3)4]2+ + 4H2O	Powstaje ciemnoniebieski roztwór.
KI	2Cu2+ + 4I– → (2CuI2↓) → Cu2I2↓ + I2	Wytrąca się czarny (nietrwały) osad, który ulega dysproporcji z wydzieleniem jonu i białego osadu.
KCN	Cu2+ + 2CN– → Cu(CN)2↓ Cu(CN)2 + 2CN– → [Cu(CN)4]2- 2Cu(CN)2 → 2CuCN↓ + (CN)2↑ CuCN + CN– → [Cu(CN)2]–	Wytrąca się zielonożółty osad (nietrwały), który ulega dysproporcji z wydzieleniem dicyjanu oraz białego osadu. Oba osady roztwarzają się w nadmiarze jonów cyjankowych.
(NH4)2[Hg(SCN)4]	Cu2+ + [Hg(SCN)4]2- → Cu[Hg(SCN)4]↓	Wytrąca się żółtozielony osad. W nadmiarze jonów cynku osad może przybierać fioletową barwę.
K4[Fe(CN)6]	2Cu2+ + [Fe(CN)6]4- → Cu2[Fe(CN)6]↓	Wytrąca się czerwonobrunatny osad, który roztwarza się w wodnym roztworze amoniaku.
Ditizon	X	Pod wpływem jonów Cu2+ zielony roztwór ditiozonu w CCl4 zmienia barwę na fioletową (w środowisku kwaśnym) lub na czerwonobrunatną (w środowisku zasadowym).
Barwienie płomienia	X	Lotne sole miedzi barwią płomień na zielono / niebiesko.

Reakcje charakterystyczne jonu Cd²⁺

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	Cd2+ + H2S → CdS↓ + 2H+	Wytrąca się żółty osad, który roztwarza się w gorącym kwasie azotowym(V).
NaOH	Cd2+ + 2OH– → Cd(OH)2↓	Wytrąca się biały osad nieroztwarzalny w nadmiarze odczynnika.
NH3 · H2O	Cd2+ + 2NH3 · H2O → Cd(OH)2↓ + 2NH4+ Cd(OH)2 + 4NH3 · H2O → [Cd(NH3)4]2+ + 2OH– + 4H2O	Wytrąca się biały osad, który roztwarza się w wodnym roztworze amoniaku.
K4[Fe(CN)6]	5Cd2+ + 6K+ + 4[Fe(CN)6]4- → Cd5K6[Fe(CN)6]4↓	Wytrąca się biały osad, który roztwarza się w rozcieńczonych mocnych kwasach i wodnym roztworze amoniaku.
KCN	Cd2+ + 2CN– → Cd(CN)2↓ Cd(CN)2 + 2CN– → [Cd(CN)4]2-	Wytrąca się biały osad, który roztwarza się w nadmiarze odczynnika.
Ditizon	X	Pod wpływem jonów Cd2+ zielony roztwór ditiozonu w CCl4 tworzy różowy ditizonian kadmu.

Reakcje charakterystyczne jonu Bi³⁺

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	2Bi3+ + 3H2S → Bi2S3↓ + 6H+	Wytrąca się brunatny osad, który roztwarza się w kwasie azotowym(V) na gorąco.
NaOH	Bi3+ + 3OH– → Bi(OH)3↓ Bi(OH)3 → BiO(OH)↓ + H2O 2BiO(OH) → Bi2O3↓ + H2O	Wytrąca się biały osad, który podczas ogrzewania żółknie.
NH3 · H2O	Bi3+ + 3NH3 · H2O → Bi(OH)3↓ + 3NH4+	Wytrąca się biały osad, który rozpuszcza się w kwasie azotowym(V) i solnym.
KI	Bi3+ + 3I– → BiI3↓ BiI3 + I– → [BiI4]–	Wytrąca się brunatny osad, który roztwarza się w nadmiarze odczynnika z utworzeniem kompleksu nadającego pomarańczowożółtą barwę roztworu.
K4[Fe(CN)6]	4Bi3+ + 3[Fe(CN)6]4- → Bi4[Fe(CN)6]3↓	Wytrąca się żółtozielony osad.
Na[Sn(OH)3]	2Bi3+ + [Sn(OH)3]– +9OH– → 2Bi↓ + 3[Sn(OH)6]2-	Wytrąca się czarny osad.
Ditizon	X	Pod wpływem jonów Bi3+ zielony roztwór ditizonu w CCl4 tworzy związek kompleksowy o barwie pomarańczowoczerwonożółtej.

Reakcje charakterystyczne jonu As³⁺

Jon As³⁺ istnieje tylko w środowisku o silnie niskim pH. W roztworach o odczynie obojętnym i zasadowym występuje w postaci anionu AsO₃^3-. Aby przeprowadzić formę anionową w kationową roztwór należy zakwasić roztworem kwasu solnego:
AsO₃^3- + 6H⁺ ⇋ As³⁺ + 3H₂O

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	2As3+ + 3H2S → As2S3↓ + 6H+ 3As2S3 + 28NO3– + 4H2O + 4H+ → 6H2AsO4– + 9SO42- + 28NO↑ As2S3 + 6OH– → AsO33- + AsS33- + 3H2O As2S3 + 3S2- → 2AsS33- As2S3 + 3CO32- → AsO33- + AsS33- + 3CO2↑	Wytrąca się żółty osad, który roztwarza się w stężonym kwasie azotowym(V), wodorotlenku sodu i potasu, siarczku amonu, amoniaku oraz węglanie amonu.
I2(aq)	AsO33- + I2 + H2O → AsO43- + 2I– + 2H+	Roztwór jodu ulega odbarwieniu.
AgNO3	AsO33- + 3Ag+ → Ag3AsO3↓	Wytrąca się żółty osad, który roztwarza się w kwasie azotowym(V) i wodnym roztworze amoniaku.

Reakcje charakterystyczne jonu As⁵⁺

Próba Gutzeita

Próba Gutzeita służy do wykrywania obecności jonów arsenu zarówno na +III, jak i +V stopniu utlenienia.

Wykonanie:
Do probówki zawierającej badany roztwór dodać stężonego kwasu solnego i wrzucić kawałek metalicznego cynku. Wylot probówki przykryć bibułą / watą, na której umieszczamy kryształki azotanu(V) srebra. Jeżeli badany roztwór zawiera zawiera jony arsenianowe kryształki zabarwiają się na żółto, a następnie na czarno. Jeżeli w probówce znajdowały się jony antymonu to kryształki od razu zabarwiają się na czarno.
AsO₄^3- + 4Zn + 11H⁺ → AsH₃↑ + 4Zn²⁺ + 4H₂O
6AgNO₃ + AsH₃ → Ag₃S · 3AgNO₃↓ + 3HNO₃
Ag₃S · 3AgNO₃↓ + 3H₂O → H₃AsO₃ + 3HNO₃ + 6Ag↓

Próba Marsha

Próba Marsha służy do wykrywania bardzo małych ilości arsenu w próbkach.

Wykonanie:
Badaną próbkę wprowadza się do roztworu kwasu siarkowego, a następnie dodaje się metaliczny cynk. Powstający AsH3 uchodzi przez rurkę szklaną. Po ogrzaniu rurki otrzymujemy lustro arsenowe, które w odróżnieniu do lustra antymonowego roztwarza się w roztworze chloranu(I).
AsO₄^3- + 4Zn + 11H⁺ → AsH₃↑ + 4Zn²⁺ + 4H₂O
2AsH₃ → 2As↓ + 3H₂↑
2As + 5ClO^– + 3H₂O → 2H₃AsO₄ + 5Cl^–

Reakcje charakterystyczne jonu Sb³⁺

Reakcje charakterystyczne jonu Sb⁵⁺

Reakcje charakterystyczne jonu Sn²⁺

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	Sn2+ + H2S → SnS↓ +2H+ SnS + S22- → SnS32- 3SnS + 6OH– + 3H2O2 → SnS32- + 2SnO32- + 6H2O	Wytrąca się brunatny osad, który roztwarza się w kwasie solny, wielosiarczku amonu i wodorotlenku sodu lub potasu z dodatkiem nadtlenku wodoru.
NaOH lub KOH lub NH3(aq)	Sn2+ + 2OH– → Sn(OH)2↓ Sn(OH)2 + 2OH– → [Sn(OH)4]2- Sn(OH)2 + 2H+ → Sn2+ + 2H2O	Wytrąca się biały osad, który roztwarza się w kwasach i wodorotlenkach.
Na2CO3	Sn2+ + CO32- + H2O → Sn(OH)2↓ + CO2↑	Wytrąca się biały osad, który roztwarza się w kwasach i wodorotlenkach.
HgCl2	2Hg2+ + 8Cl– + Sn2+ → Hg2Cl2↓ +[SnCl6]2- Hg2Cl2 + Sn2+ + 4Cl– → 2Hg↓ + [SnCl6]2-	Wytrąca się biały osad, który szarzeje i przechodzi w czarny osad.
FeCl3	Sn2+ + 2Fe3+ + 6Cl– → [SnCl6]2- + 2Fe2+ 3Fe2+ + 2[Fe(CN)6]3- → Fe3[Fe(CN)6]↓	Wytrąca się ciemnobłękitny osad błękitu Turnbulla.
Bi(NO3)3	2Bi3+ + 3[Sn(OH)3]– + 9OH– → 2Bi↓ + 3[Sn(OH)6]2-	Wytrąca się czarny osad metalicznego bizmutu.

Próba Meissnera

Próba Meissnera stosowana jest do wykrywania cyny w roztworach wodnych.

Wykonanie:
Analizowaną próbkę umieść w parowniczce i dodaj do niej stężony kwas solny. Probówkę napełnij zimną wodą, a do parowniczki wrzuć kawałek metalicznego cynku. Zamieszaj probówką w parowniczce, a następnie probówkę umieść w górnej części płomienia palnika. Jeżeli badana próbka zawiera cynę to na ścianach probówki pojawia się pełzający niebieski płomień.
Sn²⁺ + 4H⁺ + 3Zn → 3Zn²⁺ + SnH₄↑

Reakcje charakterystyczne jonu Sn⁴⁺

Cyna na +IV stopniu utlenienia występuje zazwyczaj w postaci anionów kompleksowych: [SnCl₆]^2- lub [Sn(OH)₆]^2-.

Dodawany odczynnik	Równanie reakcji chemicznej	Obserwacje w trakcie doświadczenia	Fotografia strąconego osadu / roztworu
H2S	[SnCl6]2- + 2H2S → SnS2↓ + 4H+ + 6Cl– 3SnS2 + 6OH– → 2SnS32- + [Sn(OH)6]2- SnS2 + S2- → SnS32-	Wytrąca się żółty osad, który roztwarza się w kwasie solnym, wodorotlenkach sodu i potasu, wielosiarczkach i siarczkach amonu.
NaOH	[SnCl6]2- + 4OH– → Sn(OH)4↓ + 6Cl– Sn(OH)4 + 2OH– → [Sn(OH)6]2- Sn(OH)4 + 4H+ + 6Cl– → [SnCl6]2- + 4H2O	Wytrąca się biały galaretowaty osad, który rozpuszcza się w wodorotlenkach i kwasach.
Fe	[SnCl6]2- + Fe → Sn2+ + Fe2+ + 6Cl–	Metal ulega roztworzeniu, a roztwór przyjmuje zieloną barwę.

Rozdział mieszaniny kationów II grupy

1. Wykrycie obecności kationów II grupy za pomocą odczynnika grupowego, czyli AKT. Do roztworu dodajemy kilka kropel kwasu solnego oraz AKT, a następnie probówkę umieszczamy w łaźni wodnej. Wytrącają się osady kationów II grupy: czarne (PbS, HgS, CuS), brunatne (Bi₂S₃, SnS), żółte (CdS, SnS₂, As₂S₃, As₂S₅), pomarańczowe (Sb₂S₃, Sb₂S₅). Roztwór zawiera kationy grup III-V, więc nie będzie nam potrzebny w tej analizie.

2. Wykonujemy próbę Meissnera, aby sprawdzić obecność cyny. W tym celu w parowniczce umieszczamy badany roztwór, dodajemy kilka kropel stężonego kwasu solnego i wrzucamy kawałek cynku. Probówką z zimną wodą mieszamy w parowniczce, a następnie probówkę umieszczamy nad ogniem. Pełzający niebieski płomień po ściankach probówki świadczy o obecności cyny w badanym roztworze.
Sn²⁺ + 4H⁺ + 3Zn → 3Zn²⁺ + SnH₄↑
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW Sn²⁺

3. Jeśli badany roztwór zawiera cynę dodajemy wodorotlenek potasu i nadtlenek wodoru. Osad siarczku cyny(II) ulega roztworzeniu pod wpływem KOH i H₂O₂ i ogrzaniu. Osady podgrupy IIB ulegają roztworzeniu.
As₂S₃ + 6OH^– → AsO₃^3- + AsS₃^3- + 3H₂O
As₂S₅ + 6OH^– → AsS₄^3- + AsO₃S^3- + 3H₂O
Sb₂S₃ + 2OH^– → SbS₂^– + SbOS^– + H₂O
Sb₂S₃ + 6OH^– → SbS₄^3- + SbO₃S^3- + 3H₂O
3SnS + 6OH^– + 3H₂O₂ → SnS₃^2- + 2SnO₃^2- + 6H₂O
3SnS₂ + 6OH^– → 2SnS₃^2- + [Sn(OH)₆]^2-
Roztwór zawiera kationy podgrupy IIB, a w osadzie pozostały siarczki podgrupy IIA (PbS, CuS, CdS, Bi₂S₃, HgS). Osad odwirowujemy (probówka A), a roztwór zlewamy do innej probówki (probówka B), którą zajmiemy się później.

Rozdział podgrupy IIA

1. Do probówki z osadami (probówka A) dodajemy kwas azotowy(V) i probówkę umieszczamy w łaźni wodnej. Część osadów ulega roztworzeniu, pozostaje osad siarczku rtęci(II).
3CuS + 2NO₃^– + 8H⁺ → 3Cu²⁺ + 3S↓ + 2NO↑ + 4H₂O
3CdS + 2NO₃^– + 8H⁺ → 3Cd²⁺ + 3S↓ + 2NO↑ + 4H₂O
3PbS + 2NO₃^– + 8H⁺ → 3Pb²⁺ + 3S↓ + 2NO↑ + 4H₂O
Bi₂S₃ + 2NO₃^– + 8H⁺ → 2Bi³⁺ + 3S↓ + 2NO↑ + 4H₂O

2. Osad odwirowujemy, a roztwór zlewamy do innej probówki (probówka A2). Do probówki z osadem dodajemy kwas solny i kwas azotowy(V) i ogrzewamy. Osad ulega roztworzeniu.
3HgS + 12Cl^– + 2NO₃^– + 8H⁺ → 3[HgCl₄]^2- + 3S↓ + 2NO↑ + 4H₂O
Aby potwierdzić obecność jonów Hg²⁺ możemy do otrzymanego roztworu dodajemy SnCl₂. Powstający biały, ciemniejący osad świadczy o obecności jonów rtęci(II) w roztworze.
2Hg²⁺ + Sn²⁺ + 8Cl^– → Hg₂Cl₂↓ + [SnCl₆]^2-
Hg₂Cl₂↓ + Sn²⁺ + 4Cl^– → 2Hg↓ + [SnCl₆]^2-
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW Hg²⁺

3. Do roztworu zawierającego kationy Pb²⁺, Cu²⁺, Cd²⁺ i Bi³⁺ (probówka A2) dodajemy kilka kropel stężonego kwasu siarkowego(VI) i ogrzewamy do białych dymów (ten krok najlepiej wykonać w parowniczce, a całość koniecznie pod włączonym wyciągiem!). W parowniczce wytrąca się biały osad.
Pb²⁺ + SO₄^2- → PbSO₄↓
Następnie dodajemy wodę destylowaną i odwirowujemy osad, a roztwór zlewamy do innej probówki (probówka A3). Do osadu dodajemy octanu amonu, a następnie chromian(VI) potasu. Wytrąca się żółty osad PbCrO₄.
PbSO₄ + 2CH₃COO^– → Pb(CH₃COO)₂ + SO₄^2-
Pb(CH₃COO)₂ + CrO₄^2- → PbCrO₄ + 2CH₃COO^–
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW Pb²⁺

4. Do probówki zawierającej jony Cu²⁺, Cd²⁺ i Bi³⁺ (probówka A3) dodajemy wodny roztwór amoniaku. Wytrąca się biały osad Bi(OH)³.
Cd²⁺ + 2NH₃ · H₂O → Cd(OH)₂↓ + 2NH₄⁺
Cd(OH)₂ + 4NH₃ · H₂O → [Cd(NH₃)₄]²⁺ + 2OH^– + 4H₂O
Cu²⁺ + 4NH₃ · H₂O → [Cu(NH₃)₄]²⁺ + 4H₂O
Bi³⁺ + 3NH₃ · H₂O → Bi(OH)₃↓ + 3NH₄⁺
Osad odwirowujemy, a roztwór (jeśli ma niebieską barwę świadczy to o obecności jonów Cu²⁺) zlewamy do innej probówki (probówka A4).
Do osadu dodajemy [Sn(OH)₄]^2-, który otrzymamy w wyniku reakcji SnCl₂ + NaOH. Wytrąca się czarny osad metalicznego bizmutu.
2Bi(OH)₃ +3[Sn(OH)₄]^2- → 3[Sn(OH)₆]^2- + 2Bi↓
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW Bi³⁺

5. Do probówki zawierającej jonu Cu²⁺ i Cd²⁺ (probówka A4) dodajemy roztwór cyjanku potasu (roztwór pobierany od prowadzącego zajęcia, ze względu na toksyczność) do odbarwienia roztworu – tworzą się kompleksy: trwały [Cu(CN)₄]^3- i mniej trwały [Cd(CN)₄]^2-:
2[Cu(NH₃)₄]²⁺ + 10CN^– → 2[Cu(CN)₄]^3- +8NH₃ + (CN)₂
[Cd(NH₃)₄]²⁺ + 4CN^– → [Cd(CN)₄]^2- + 4NH₃
Do probówki następnie dodajemy kilka kropli AKT i ogrzewamy probówkę w łaźni wodnej. Wytrąca się żółty osad CdS.
[Cd(CN)₄]^2- + H₂S → CdS↓ + 2HCN + 2CN-
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW Cu²⁺ i Cd²⁺

Rozdział podgrupy IIB

1. Do probówki zawierającej jony cyny, arsenu i antymonu (probówka B) dodajemy kwas solny, AKT i ogrzewamy. Wytrącają się siarczki podgrupy IIB. Ponownie dodajemy kwas solny i ogrzewamy. Część osadu ulega roztworzeniu. Osad odwirowujemy (probówka B1), a roztwór zlewamy do innej probówki (probówka B2).
Sb₂S₅ + 12HCl → 2H₃[SbCl₆] + 3H₂S + 2S↓
Sb₂S₃ + 12HCl → 2H₃[SbCl₆] + 3H₂S
SnS₂ + 4H⁺ + 6Cl^– → [SnCl₆]^2- + 2H₂S

2. Jeśli osad w probówce B2 ma żółtą barwę – świadczy to o obecności jonów As³⁺. Dodajemy stężony kwas azotowy(V) i ogrzewamy.
3As₂S₃ + 28HNO₃ + 4H₂O → 6H3AsO₄+ 9H2SO₄ + 28NO↑
Następnie dodajemy mieszaninę magnezową. Wytrąca się biały osad.
Mg²⁺ + NH₄⁺ + AsO₄^3- → MgNH₄AsO₄↓
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW ARSENU

3. Zawartość probówki zawierającej jony [SbCl₆]^3- i [SnCl₆]^2- (probówka B2) ogrzewamy i dzielimy na dwie części (probówka B3 i B4).

4. Do jednej probówki (probówka B3) dodajemy opiłki żelaza, a następnie odwirowujemy czarny osad zawierający metaliczny antymon, a do roztworu dodajemy HgCl₂. Wytrąca się biały, jedwabisty, szarzejący osad.
2Sb³⁺ + 3Fe → 2Sb↓ + 3Fe²⁺
[SnCl₆]^2- + Fe → Sn²⁺ + Fe²⁺ + 6Cl^–
Sn²⁺ + 2Hg²⁺ +2Cl^– → Sn⁴⁺ + Hg₂Cl₂↓
Hg₂Cl₂ + Sn²⁺ → 2Hg↓ + Sn⁴⁺ + 2Cl^–
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW CYNY I ANTYMONU

5. Do drugiej probówki (probówka B4) dodajemy H₂C₂O₄, kilka kropli AKT i ogrzewamy. Wytrąca się pomarańczowy osad.
2Sb³⁺ + 3H₂S → Sb₂S₃↓ + 6H⁺
WYKRYLIŚMY OBECNOŚĆ JONÓW ANTYMONU

Sprawdź się!

Zadanie 1.

W dwóch probówkach znajdują się bezbarwne roztwory jednego z kationów II grupy analitycznej. Po dodaniu do pierwszej probówki wodorotlenku sodu wytrącił się biały osad, nierozpuszczalny w nadmiarze odczynnika. Do drugiej probówki dodano wodny roztwór amoniaku, w wyniku czego wytrącił się biały osad, który roztworzył się w nadmiarze odczynnika. W reakcji z siarczkami kation ten tworzy osad o żółtej barwie.

Podaj wzór kationu znajdującego się w tym roztworze.

Zadanie 2.

W trzech probówkach oznaczonych cyframi I, II i III znajdują się wodne roztwory zawierające jony Pb²⁺, As³⁺ i Sb³⁺.

Podaj wzór jednego odczynnika, który pozwoli na zidentyfikowanie kationu w każdej probówce. Napisz równania zachodzących reakcji i kolory powstających osadów.

Zadanie 3.

W kolbie znajduje się roztwór zawierający 4 kationy: Ag⁺, Bi³⁺, Cu²⁺, Sn²⁺.

Podaj w krokach (z równaniami reakcji i kolorami osadów) postępowanie prowadzące do zidentyfikowania wszystkich czterech kationów.

Bibliografia

● Z. Hubicki, Z. Rzączyńska, Ćwiczenia laboratoryjne z nieorganicznej chemii jakościowej, Lublin 2010
● T. Lipiec, Z. S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, Warszawa 1980
● J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, Warszawa 2012
● B. Chmielewska – Bojarska, Chemia analityczna. Analiza jakościowa kationów i anionów, Łódź 2009
● R. Kocjan, Chemia analityczna, Warszawa 2014
● https://www.public.asu.edu
● https://chem.libretexts.org
● https://maestrovirtuale.com
● http://igcsetuition.blogspot.com
● https://fineartamerica.com
● https://www.artefactoryimages.com
● https://fphoto.photoshelter.com/
● http://www.e-chemia.nazwa.pl/
● https://internat.msu.ru/
● https://mlodytechnik.pl/
● http://www.sciencemadness.org

Polecane

Powiązane artykuły

Analiza kationów I grupy Analiza kationów III grupy Analiza kationów IV grupy Analiza kationów V grupy